Xushnudbek.uz

КУЗАТИШ УСУЛИ – натурада (жойида) ёки масофадан туриб (ҳисобга олинган ва баҳоланган экологик объектларни) экологик мониторингни олиб бориш орқали амалга оширлади. Биз юқорида айтиб ўтдикки экология ягона тизимдаги ўзгарувчан организм ва атроф табиий муҳитни объект сифатида қабул қилади. Ўзгарувчанлик эса уларни майдон, макон ва давр мобайнида қай тарзда ўзгариб туришини кузатиб бериш усулларини қўллашни талаб этади. Ушбу мониторинг маълум бир табиий объект (об–ҳаво ёки ер) бўйича эмас, балки бутун табиий объектлар ва экологик омилларни комплекс кузатиш орқали амалга оширилади. Бу ... Батафсил »

КРИМИНОФАМИЛИСТИКА – криминологиянинг алоҳида сохаси, жиноятчиликнинг оилада, турмушда мавжуд кўринишларини, унинг сабабларини содир этиш шароитларини, жиноятчининг шахсини, унинг оқибатларини, жиноятчиликка қарши кураш чораларинин ўзига хос системасини ўрганади. Криминологиянинг тушунчаси, объекти, пред­мети ва тизимини, шунингдек криминология–ижтимоий ҳуқуқий фан, жино­ятчилик, жиноятчи шахси, жиноятчилик сабаблари ва уни вужудга келтирувчи шарт–шароитлар, унинг ол­дини олиш усуллари ва воситаларини ўрганади. Криминологиянинг объекти жиноятчилик ва бошқа ҳуқуқбузарликлар, жиноятчилик сабаблари ва уни ву­жудга келтирувчи шарт–шароитлар билан боғлик бўлган ижтимоий муносабатлар бўлиб, ижтимоий муносабатлар тизимида жиноятчи шахснинг ўрнини аниқлаш, ... Батафсил »

КРИМИНОПЕНОЛОГИЯ – лотинча «crimin» жиноят ва «poena» жазо + «loqos» таълимот деган маънони билдирувчи сўзларининг бирикмасидан иборат бўлиб, жазо ўташ жараёнида содир этиладиган жиноятлар, унинг сабаб ва шароитлари, ушбу жиноятларни содир этганлар шахслар ва уларнинг олдини олиш ҳақидаги билимлар йиғиндиси. К. криминологиянинг алоҳида янги йўналишларидан биридир. К. жиноятга оид жазони ўташ жараёнида содир этиладиган жиноятларни қуйидаги гуруҳларга ажратади: 1)жазони ўташдан бўйин товлаш билан боғлик жиноятлар; 2)зўравонлик жиноий қилмишлар; 3)ғаразли жиноий қилмишлар; 4)жазони ижро этиш муассасаси ва ходимлари фаолиятига жиноий қаршилик ... Батафсил »

КРИМИНОЛОГИЯ ГЕНЕЗИСИ – лотинча «crimin» жиноят ва грекча «loqos» таълимот + грекча «qenesis» пайдо бўлиши деган маънони билдирувчи сўзларининг бирикмасидан иборат бўлиб криминологиянинг пайдо бўлиши ва ривожланиши ҳақидаги билимлар мажмуасидир (Тўлиқроқ маълумот учун қаранг: Криминология). Батафсил »

КРИМИНОЛОГИЯ АССОЦИАЦИЯСИ – лотинча «crimin» жиноят ва грекча «loqos» таълимот + «association» бирлашма сўзларининг бирикмасидан ташкил топган бўлиб криминологик муассасалар ва криминолог олимларнинг муайян мақсадларни амалга ошириш учун ихтиёри асосда тузилган ўзини –ўзи бошқарувчи бирлашмаси. К.а. мақсади илмий–тадқиқот муассасалари ва олимларнинг криминологик муаммоларни ҳал этиш йўлида бирлаштириш, ахборот ва тажриба алмашиш, зарур ҳолларда биргаликда фаолият олиб боришни ташкил этиш ҳамда уни мувофиқлаштиришдан иборат. К.а. криминологик билимларни ривожлантириш, тарқатиш ва амалда фойдаланиш бўйича асосий иш шакллари бўлиб илмий анжуманлар ўтказиш, махсус ... Батафсил »

КРИМИНОЛОГИЯ – жиноятчилик, жиноятчи шахси, жиноятчилик сабаблари ва уни вужудга келтирувчи шарт–шароитлар,унинг олдини олиш усуллари ва воситаларини ўрганувчи фан. Бу тушунчадаги биргина жиноятчиликни олиб кўрадиган бўлсак, жиноятчилик жамиятдаги ижтимоий ва жиноят–ҳуқуқий ҳодиса бўлиб, муайян давлатда, маьлум бир давр мобайнида содир этилган барча жиноятларнинг йигиндиси ҳисобланади. Жиноятчи шахс эса, яьни жиноят содир этган шахснинг антиижтимоий ҳодисалардаги ўрни ўрганилади. Жиноят субьектларининг шахсий хусусиятлари тўғрисидаги маьлумотларда жиноятларнинг сабаблари ҳақидаги маьлумотлар мавжуд бўлади. Жиноятчилик сабаблари ва уни вужудга келтирувчи шарт–шароитлар бу иқтисодий демографик, рухий, ... Батафсил »

КРИМИНОЛОГИК ЮВЕНОЛОГИЯ – лотинча «crimin» жиноят + грекча «loqos» таълимот ва «juvenalis» ёш деган сўзлардан иборат бўлиб криминологиянинг вояга етмаганлар жиноятчилиги ҳақидаги билимларни ўз ичига олган соҳаси. К.ю.вояга етмаганлар жиноятчилигининг қонуниятларини, унинг ўзига хос сабаб ва шароитларини, воягаетмаган жиноятчи шахсини ва унинг ўзига хос криминологик хусусиятларни ҳамда воягаетмаганлар томонидан содир этилаётган жинояиларнинг олдини олиш муаммоларини ўрганади. К.ю.мақсади воягаетмаганлар томонидан содир этилаётган жиноятларни, уларнинг сабаб ва шароитларини, жиноят содир этган воягаетмаганлар шахсини тадқиқ қилиш ҳамда уларнинг олдини олиш бўйича амалиётни ўрганиш ... Батафсил »

КРИМИНОЛОГИК ЭКСПЕРТИЗА – жиноятчиликка, унинг сабаблар мажмуасига, йўналишига, миқдор–сифат хусусиятларига, оқибатларига ҳамда бошқа криминологик аҳамиятга эга бўлган кўрсаткичларига иқтисодий, ижтимоий, маданий–тарбиявий ва бошқа ҳодиса, воқеа, жараён ҳамда чора–тадбирларнинг бўлиши мумкин бўлган ёки мавжуд таъсирини аниқлаш мақсадида ўрганиш, таҳлил қилиш, баҳолашдир. К.э. кўпроқ қонун ижодкорлиги соҳасида қўлланилади. Бу соҳада К.э. меъёрий ҳуқуқий ҳужжатларнинг қанчалик жиноятчиликка қарши курашнинг илмий–асосланган талабларига мувофиқлигини ўрганиш ва баҳолаш, уларни қабул қилиш ёки ўзгартириш ёхуд амалга ошириш жиноятчиликка, шунингдек унга қарши кураш аҳволига қанчалик таъсир қилишини аниқлашдир. ... Батафсил »

КРИМИНОЛОГИК ХИЗМАТ – икки хил маънода тушинилади. 1) Жиноятчиликни, унинг сабаб ва шароитларини, жиноятчи шахсини илмий ўрганиш ва жиноятчиликни олдини олиш чоралари ишлаб чиқиш жараёнида амалга ошириладиган ақлий меҳнат. Криминологик тадқиқот, экспертиза ўтказиш К.х.нинг турлари ҳисобланади.(Тўлиқроқ маълумот учун қаранг: Криминологик экспертиза). 2) Криминологик тадқиқотлар ва экспертизалар ўтказиш билан шуғулланувчи амалий органлар, махсус илмий, ўқув муассасалар ёки ташкилотлар. Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги Тошкент давлат юридик институти, Ўзбекистон Республикаси ИИВ Академияси, Ўзбекистон Республикаси ФА. Фалсафа ва ҳуқуқ институтлари К.х.ни амалга оширувчи муассасалар ... Батафсил »

КРИМИНОЛОГИК ТАДҚИҚОТ БОСҚИЧЛАРИ – фаразлар ишлаб чиқишдан то олинган натижаларни илмий ва амалий фаолиятга тадбиқ этишгача бўлган жараён. Жиноятчилик, унинг сабаб ва шароитларини, жиноятчи шахсини ҳамда улар устидан ижтимоий назоратни амалга оширишни криминологик тадқиқ қилиш уч босқичда иборат. Биринчи босқич тайёргарлик босқичи деб номланиб унда муаммо шакллантирилади, илмий фаразлар қўйилади, тадқиқот дастури ишлаб чиқилади. Иккинчи босқич асосий иш амалга ошириладиган босқич бўлиб унда тадқиқот инструментарияси ишлаб чиқилади, синов тадқиқоти ўтказилади, ахборот йиғилади, ахборотлар таҳлил қилинади ва ишланади. Учинчи якунловчи босқич ... Батафсил »