ҚОНУНЛАР КОЛЛИЗИЯСИ (лотинча collisio – тўқнашув) – бир турдаги масалаларни тартибга солиш мақсадида қабул қилинган икки ёки ундан кўп амалдаги норматив ҳужжатларнинг тўқнашуви (бир–бирига мос келмай қолиши). Қ.к. мазкур ҳолат учун қўлланилиши лозим бўлган норматив ҳужжатни танлаш орқали ҳал этилади. Айнан қонун ижодкорлиги органи томонидан чиқарилган актлар ўртасида номутаносиблик вужудга келган тақдирда, муддати бўйича кейинроқ қабул қилинган акт қўлланилади. Бундай тафовут худди шу каби муносабатни тартибга солувчи янги қонун қабул қилинганидан сўнг эскиси бекор қилинмаган ҳолатларда вужудга келиши мумкин. Умумий ... Батафсил »
Муаллиф архиви: Yuridik Ensiklopediya
ҚОНУНИЙЛИК
ҚОНУНИЙЛИК – бу жамиятдаги барча ҳуқуқ субъектлари томонидан қонун ва қонун ости ҳужжатларига тўла риоя қилинишидир. Қонунийликнинг принциплари: қонунийликнинг бирлиги – мамлакат ҳудудида қонун ва қонун ости ҳужжатлари бир хилда тушунилиши ва қўлланилиши; Конст. ва қонунларнинг устунлиги – барча норматив ва индивидуал ҳуқуқий ҳужжатлар Конст. ва қонунлар асосида қабул қилиниши ва уларга зид келмаслиги; инсон ва фуқаролар ҳуқуқ ва эркинликларининг, бурчларининг кафолатланганлиги –қонунийлик кафолат вазифасини ўтайди; қонунийликни маданият билан боғлиқлиги – жамият аъзолари юқори даражада маданиятли, жумладан ҳуқуқий маданиятли бўлганларидагина ... Батафсил »
ҚОНУНИЙ НЕУСТОЙКА
ҚОНУНИЙ НЕУСТОЙКА – мажбуриятларнинг муайян турлари учун қонун билан махсус белгиланган неустойка тушунилади. Бу ҳолда қонун неустойканинг миқдори, унинг ундирилиши тартиби ва шартларини белгилайди. Қонун билан белгиланадиган неустойка учун шу нарса характерлики, уни тўлаш тарафларнинг келишувида назарда тутилган ёки тутилмаганлигидан қатъий назар, кредитор қонунда белгиланган неустойкани тўлашни талаб қилишга хақли. Батафсил »
ҚОНУНИЙ ВАКИЛЛИК
ҚОНУНИЙ ВАКИЛЛИК – муомала лаёқатсиз ёки муомала лаёқати чекланган шахсларнинг ҳуқуқлари ва қонуний манфаатларини судда уларни ота–оналари, фарзандликка олганлар, васийлар ёки хомийлар томонидан ҳимоя қилишдир. Қонуий вакиллик болани маълум ота–онадан туғилганлак фактига ҳамда маъмурий актга асосланган ҳолда вужудга келади. Батафсил »
ҚОНУНИЙ ВАКИЛ
ҚОНУНИЙ ВАКИЛ – қонунда тўғридан–тўғри кўрсатилган ҳолларда муайян шахснинг (вояга етмаган шахснинг, муомалага лаёқатсиз шахснинг) ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш учун тайинланган шахсдир. Батафсил »
ҚОНУНДАГИ ЎҒРИЛАР («Воры в законе»)
ҚОНУНДАГИ ЎҒРИЛАР («Воры в законе») – турма ва жиноятчилик дунёсининг элитаси, уларнинг лидерлари. Угрилар махкумлар иерархиясида юкори мавкени эгаллайди. Айрим муносабатларда(нормаларда, келишмовчиликларни хал қилиш йўлларида ва б.к.) қонундаги угрилар “Сицилия мафияси”ни эслатишади. Аммо тубдан фарклари ҳам мавжуд. Угрилар хаёт кечиришнинг узгача йўлини танлашган (ишламайдилар, оила курмайдилар, турмада бир неча муддатдан ортик утириб чиккан булишлари керак ва х.к.), асосий карорлар бир киши томонидан қабул килинмаган, балки бир канча угрибошилар жамоасида қабул килинган, ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар билан алока қилиш такикланган ва ... Батафсил »
ҚОНУНДАГИ ЎҒРИЛАР
ҚОНУНДАГИ ЎҒРИЛАР – тюрма ва жиноятчилик дунёсининг эметаш, уларнинг лидерлари. Угрилар махкумлар керархиясида юкори мавкени эгаллайди. Айрим мухитларда (нормаларда, келишмовчиликларни хал қилиш юлларида ва бошкалар) қонунда угрилар мафиясини эслатишади. Аммо тубнинг фарклари ҳам мавжут. Угрилар хаёт кечиришидан узгача йўлни танлашган (ишламайди, оила курмайдилар, турма бир муддатнинг ортик утириб чиккан булишлари ва х.к) асосий карорлар бир киши томонидан қабул килинмаган бошка бир бир канча угрилар жамосида қабул килинган х.м.к Билан алока қилиш такикланган ва хокозо. 40–50 йилларда қонундаги угрилар сони ун ... Батафсил »
ҚОНУНГА ХИЛОФ БИТИМ
ҚОНУНГА ХИЛОФ БИТИМ – қонунда белгиланган доирадан четга чиддан ҳолда тузилган битим. Батафсил »
ҚОНУН ЧИҚАРУВЧИ ҲОКИМИЯТ
ҚОНУН ЧИҚАРУВЧИ ҲОКИМИЯТ – ҳокимиятлар бўлиниши назариясига мувофиқ, давлатнинг ўзаро мувозанатлаштирилган ҳокимият шахобчаларидан бири бўлиб, давлат олий вакиллик органи томонидан қонунлар қабул қилиш ваколатининг рўёбга чиқарилишидир. У олий юридик кучга эга бўлган норматив–ҳуқуқий актлар – қонунлар чиқариш бўйича ваколатлар йиғиндисини мужассамлаштиради ҳамда ушбу ваколатларни амалга оширувчи давлат органлари тизими сифатида намоён бўлади. Қонун чиқариш – давлатнинг ўта муҳим функцияларидан бири бўлиб, у сайлаб қўйиладиган олий вакиллик муассасаси томонидан амалга оширилади. Қонун чиқарувчи ҳокимиятнинг асосий вазифаси халқнинг (жамиятнинг) иродасини қонун шаклида ... Батафсил »
ҚОНУН ЧИҚАРИШ ЖАРАЁНИ
ҚОНУН ЧИҚАРИШ ЖАРАЁНИ – Конст., қонунлар ва бошқа норматив–ҳуқуқий актлар томонидан белгиланган тартибда қонун лойиҳаларини парламент эътиборига ҳавола қилиш, қонун лойиҳасини муҳокама қилиш, уни қабул қилиш, қонунни имзолаш, нашр этиш ва кучга киритиш жараёни. Қ.ч.ж.нинг асосий қатнашчилари Конст.да белгиланган Қ.т.субъектлари ва биринчи навбатда ҳокимиятнинг қонун чиқарувчи тармоғидир. Бундан ташқари, турли босқичларда қонунчилик жараёни қатнашчилари сифатида ҳокимиятнинг қонун чиқарувчи тармоғининг турли бўлинмалари (палаталарнинг қўмиталари, келишув комиссиялари, ҳуқуқий ва тилшунослик экспертизаларини амалга оширувчи бўлинмалар, шахслар), қонун лойиҳаларини тайёрловчи ёки уларни ҳуқуқий экспертизадан ... Батафсил »