Xushnudbek.uz

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ ҲУДУДИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ – турли ҳудудлардаги жиноятчиликнинг сифат ва миқдор жиҳатдан ўзига хос хусусиятлари. Ж.ҳ.х ўрганиш нафақат назарий жиҳатдан, балки амалий жиҳатдан ҳам муҳим. Муайян шароитларда жиноятчиликка қарши кураш чораларини ишлаб чиқиш жараёнида Ж.ҳ.х ва унинг сабабларини ҳисобга олиш лозим. (муал. – К.Пайзуллаев) Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ ТУЗИЛМАВИЙ ТАҲЛИЛИ – жиноятчилик тузилиши– жиноятчиликнинг кўп қиррали кўрсаткичи ҳисобланиб, у орқали жиноятчиликни ҳар томонлама ва тўлиқ тавсифлаш имконияти туғилади. Ж.т.т ни турли йўналишларда амалга ошириш мумкин: оғирлик даражасига кўра (унчалик оғир бўлмаган, оғир, ўта оғир); айб шаклига кўра (қасд, эҳтиётсизлик); жиноятчилик турларига (гуруҳларига) кўра (соғлиққа, ҳаётга ёки иқтисодиётга қарши қаратилган жиноятлар); алоҳида жиноят турларига кўра (одам ўлдириш, безорилик, ўғрилик); жиноятнинг уюшганлик даражасига кўра (жиноий гуруҳ, жиноий уюшма); мотивнинг характерига кўра (ғараз, мажбурлаш); жиноятнинг барқарорлик даражасига кўра (оддий, рецидив); ... Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ СУБЪЕКТИВ САБАБЛАРИ – одамлар ва уларнинг турли гуруҳлари фаолияти б-н боғлиқ сабаблар. Мазкур сабаблар жамиятда содир бўладиган турли ижтимоий ҳодисалар ва жараёнларнинг оқимини тезлаштирадиган ёки секинлатадиган омилдир. Ж.с.с. шахснинг маънавий, руҳий, биофизиологик, туғма ва ижтимоий хусусиятлари тарзида жиноятчиликнинг объектив сабаблари б-н бир қаторда ўрганилади. (муал. – К.Пайзуллаев) Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ СТАТИСТИК ТАҲЛИЛИ – жиноятчиликнинг муайян ҳудудда ва муайян даврда миқдор ва сифат жиҳатдан ўрганиш орқали акс эттириладиган статистик маълумотларнинг таҳлили Ж.с.т. жиноятчилик умумий таҳлилининг таркибий қисми бўлиб, унда нафақат рўйхатга олинган жиноятчилик, балки бутун жиноятчиликнинг ҳолати ўз аксини топади. Ж.с.т. жиноятчиликнинг тўлиқ ҳолати, динамикаси, структураси ва интенсивлигини ўз ичига олади. Жиноятчиликнинг ички ҳамда ташқи характерига боғлиқ ҳолда амалга оширилади: а) ижтимоий хавфлилик даражасига кўра (оғир, ўртача оғир); б) ижтимоий йўналтирилганлик объектига кўра (жамоат манфаатлари, шахсий, мулкий, номулкий манфаатлар); в) ... Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ СИФАТ ВА МИҚДОР КЎРСАТКИЧЛАРИНИ ТАҲЛИЛ ҚИЛИШ – жиноятчиликка қарши курашувчи органлар ва жамоат бирлашмаларининг фаолияти қандай ташкил қилинганлигини, жиноятчиликка қарши кураш воситалари ва усулларини, жиноятчиликни камайтириш учун самарали чораларни, жиноятчиликка қарши кураш ва унинг олдини олишдаги ҳамкорликнинг самарали чораларини ўрганиш. (муал. – К.Пайзуллаев) Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ РЕЦИДИВ ХАВФЛИЛИГИ – рецидив ва оддий жиноятчиликнинг бир-бирига нисбатини ифодаловчи кўрсаткич. Ж.р.х. уч даражада ўрганилади: 1) барча жиноятларнинг рецидив хавфлилиги. 2) алоҳида тоифадаги жиноятларнинг рецидив хавфлилиги. 3) бир турдаги муайян жиноятларнинг рецидив хавфлилиги. Жиноят ҳуқуқида Ж.р.х.ни ўрганиш шуни кўрсатадики, содир этилган жиноятнинг жиддий даражаси қанча юқори бўлса ҳамда зўрлик аломатлари жиноятда қанча кўп бўлса, унинг рецидив хавфлилиги ҳам шу қадар юқори бўлади. (муал. – К.Пайзуллаев) Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШНИНГ ТАШКИЛИЙ АСОСЛАРИ – жиноятчиликни бутунлай йўқ қилиш, уни тубдан бартараф қилиш вазифасини қўйиш реал эмас. Уни қисман олдини олиш, уни камайтириш, ўсиш даражасини пасайтириш мумкин, холос. Бу вазифани имкон қадар самарали амалга оширилишини таъминлаш учун унинг ташкилий асосларини таъминлаш лозим. Жиноятчиликка қарши курашда режалаштириш– жиноятчиликка қарши кураш олиб борувчи органлар фаолиятини, уларнинг жамоатчилик ва жамоалар б-н алоқадорлигини, ташкилий жиҳатдан бир вақтда тартибга солишни самарали ташкил этиш шаклидир. Режа – жиноятчиликка қарши кураш олиб бориш вазифасидан келиб чиққан ... Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШНИ РЕЖАЛАШТИРИШ – жиноят қонуни нормаларининг бузилишига имкон бермайдиган ёки бундай хатти-ҳаракатларни зарарсизлантирадиган объектив ва субъектив шароитларни яратиш борасидаги тадбирлар тизимини ишлаб чиқиш ва жорий этишга қаратилган фаолият. Ж.о.о.р.нинг мақсади жиноятчиликнинг пасайишига эришиш, жиноятчилик коэффициентини ижобий томонга ўзгартириш, ўсишини тўхтатишдан иборат. Жиноятчиликнинг олдини олиш борасидаги умумижтимоий дастурларда жиноятчиликнинг аҳволига билвосита таъсир кўрсатадиган тадбирларни амалга ошириш; фуқароларнинг қонунга итоаткор бўлишига эришиш; назорат ишларини кучайтириш; салбий ижтимоий ҳодисаларнинг олдини олишга аҳолини сафарбар қилиш; хавфли ва ўта хавфли хатти-ҳаракатлар ва кенг ... Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ СУБЪЕКТЛАРИ – жиноятчилик, унинг алоҳида турлари ва муайян жиноятларнинг мавжуд бўлиши ва тарқалишига ёрдам берувчи сабаблар ва шарт-шароитларни аниқлаш, бартараф этиш, кучсизлантириш ва нейтраллаштириш, шунингдек, жиноятлар содир этишга (рецидивга) мойил шахсларни жиноят йўлига киришидан сақлаш ва уларни ресоциализация қилишни таъминлаш вазифалари ва функциялари қонунда зиммасига юклатилган органлар, муассасалар, ташкилотлар, шунингдек, мансабдор шахслар. Давлат органлари ва жамият тизимидаги ўрнига қараб олдини олиш субъектларини қуйидагича классификация қилиш мумкин: давлат органлари ва маҳаллий органлар; ноҳукумат (нодавлат) ташкилотлар, шу жумладан, тижорат ... Батафсил »

ЖИНОЯТЧИЛИКНИНГ ОЛДИНИ ОЛИШ ПРИНЦИПЛАРИ – жиноятчилик ва айрим турдаги жиноятларнинг сабаблари ва шарт-шароитларини аниқлаш, уларни бартараф қилиш, камайтириш ва нейтраллаштириш, шунингдек, ҳаёт тарзи ёки хулқи жиноят содир этиши мумкинлигидан далолат бериб турган шахсларни бундай йўлдан қайтаришга қаратилган давлат органлари ва жамоатчилик томонидан амалга ошириладиган чоралар тизими. Жиноятчилик профилактикаси қонунийлик, демократизм, инсонпарварлик, одиллик ва илмийлик принципларига мос равишда амалга оширилмоғи лозим. Жиноятчиликнинг олдини олишга қаратилган фаолиятнинг қонунийлиги дейилганда, профилактиканинг вазифалари, усуллари ва шакллари, бу вазифаларни амалга оширувчи субъектларнинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари ... Батафсил »