Xushnudbek.uz

ЖИНОЯТ СОДИР ЭТИШ МАҚСАДИ – жиноят субъектив томонининг факультатив белгиларидан бири. Ж.с.э.м. қилмишни тўғри квалификация қилишда, жиноятни бошқа жиноят таркибидан фарқлаш ва адолатли жазо тайинлашда муҳим аҳамиятга эга. Баъзи ҳолларда ж.с.э.м. жиноятнинг зарурий белгиси, бошқа ҳолларда жазони оғирлаштирувчи ҳолат ҳисобланади. Ж.с.э.м. жиноятнинг мотиви каби фақат қасддан содир этилган жиноятларга хосдир. Ж.с.э.м. жиноят ҳуқуқи нормаларида аниқ кўрсатиб ўтилади. Мас. таъмагирлик ниятида одам ўлдириш (97 -м., 2-қ. “и” б.), ўлган одамнинг органлари ёки танасининг аъзоларини трансплантация қилиш мақсадида олиш (133-м.). Лекин бир ... Батафсил »

ЖИНОЯТ СОДИР ЭТИШ ЖОЙИ – жиноят бошланган ёхуд жиноий оқибат рўй берган муайян ҳудуд ёки бино тушунилади. Бу жиноят содир қилинган чегараланган ҳудуд, жой, географик нуқта бўлиб, унга мас., уй–жой, ўрмон, омбор ва ш.к. кириши мумкин. Ж.с.э.ж. жиноят қонуни амал қиладиган бутун ЖК 11–12-м.даги принципга кўра белгиланган ҳудудда жиноий жавобгарликни юзага келтиради. Бу ҳолатда Ж.с.э.ж. ҳудуд ва фуқаролик принципларига асосан белгиланади. Бу принциплар асосида ЎзР ҳудудида ва ундан ташқарида содир қилинган жиноятлар учун жиноий жавобгарлик масаласи ҳал қилинади. ЖК Махсус ... Батафсил »

ЖИНОЯТ СОДИР ҚИЛИШ БОСҚИЧЛАРИ – қасддан жиноят содир этишнинг муайян босқичи бўлиб, жиноятга тайёргарлик кўриш, жиноятга суиқасд қилиш ва охирига етказилган жиноятларда ифодаланади. Ж.с.қ.б. тушунчасига жиноят ҳуқуқида жиноий фаолиятнинг ривожланиш босқичлари деб қаралади. Қонун охирига етказилмаган жиноятнинг қуйидаги босқичларини белгилайди: жиноятга тайёргарлик кўриш; жиноят содир этишга қасд қилиш. Жиноятга тайёргарлик кўриш фақат тўғри қасд б-н содир этилади. Шахс, жиноят содир этишга тайёргарлик кўрар экан, ўз тайёргарлик ҳаракатларининг ижтимоий хавфлилигини англайди, бундай ҳаракатлари б-н кўзланган жиноятни содир этиш учун шарт-шароит яратаётганини ... Батафсил »

ЖИНОЯТ ПРОЦЕССУАЛ ҲУҚУҚИ – ҳуқуқ тармоғи; жиноят ишини тергов қилиш ва ҳал қилишда суд, прокуратура, тергов ва суриштирув органларининг фаолиятини, уларнинг бу борада фуқаролар ва муассасалар б-н муносабатини ҳамда айбланувчи, жабрланувчи, айбловчи, ҳимоячи ва б. процесс иштирокчиларининг ҳуқуқ ва бурчларини белгилайдиган ҳуқуқий нормалар йиғиндиси. Ўз.Рнинг Ж.п.ҳ. демократик принципларга ва қонунийликка асосланган бўлиб, вазифаси жиноятларни тез ва тўла очиш, айбдорни фош этиш, жиноят қилган ҳар бир шахсга одилона жазо бериш ва ҳеч кимни айбсиз жиноий жавобгарликка тортмасликни таъминлашдан иборат. Суд, прокуратура, ... Батафсил »

ЖИНОЯТ ПРОЦЕССИ – жиноят ишини тергов қилиш ва судда кўриш вақтида суриштирув, тергов, прокуратура органлари ва суд бажарадиган фаолият жараёни. Ж.п., одатда, иш қўзғатилгандан то ҳукм чиқарилгунча давом этади, ҳатто ҳукмни текшириш ва унинг ижроси масалаларини ҳал қилишни ҳам ўз ичига олади. Ж.п. жиноятларни очиш ва жиноятчиларни жазолаш учун хизмат қилади; барча фуқароларнинг қонун ва суд олдида тенглиги, суднинг мустақиллиги ва фақат қонунга бўйсуниши, судлов ишлари ошкора ва кўпчиликни ташкил этган аҳоли тилида олиб борилиб, бу тилни билмаганларга таржимон ёрдам ... Батафсил »

ЖИНОЯТ ПРЕДМЕТИ – жиноят қонуни б-н қўриқланадиган объектнинг ижтимоий хавфли ҳаракат тўғридан-тўғри таъсир қиладиган элементи. Ж.п. – моддий дунё неъмати бўлиб, жиноятчи жиноят содир этилаётганда бевосита унга таъсир этади, шунингдек, у туфайли жиноятни содир этади. Агар Ж.п. шахс бўлса, жиноят–ҳуқуқида у жабрланувчи ҳисобланади. Жабрланувчи инсон сифатида Ж.п.дан фарқланади, бунинг сабаби у жиноят объекти бўлиши учун унинг фаолияти сабаб бўлади. Мас., ҳокимият вакилига ёки фуқаровий бурчини бажараётган шахсга қаршилик кўрсатиш. Ж.п. жиноят объектининг факультатив белгисидир, чунки у ижтимоий муносабатларнинг моддий ифодаси ... Батафсил »

ЖИНОЯТ ОБЪЕКТИ – жиноят қонуни б-н қўриқланадиган ижтимоий муносабатлар, жиноятнинг нимага қаратилганлиги, унинг зарар етказадиган ёки зарар етказиши мумкин бўлган мўлжали. Ж.о.ни аниқлашни қонун б-н қўриқланадиган ижтимоий муносабатлардан бошламоқ лозим. Ушбу ижтимоий муносабатлар ЖК 2-м.да маълум қимматликлар тариқасида ва ЖК Махсус қисми барча бўлими ва бобларининг номланишида ифодаланган жиноят қонунчилиги б-н қўриқланадиган, жамиятда юзага келадиган қимматликлар мезони ва моҳиятини очиб берувчи нисбатан юқори ва муҳим аҳамиятга эга бўлган, умумий ҳисобда соф ижтимоий категория бўлган ижтимоий муносабат бўлиб, унга нисбатан жиноятчи ... Батафсил »

ЖИНОЯТ МОТИВИ – жиноят субъектив томонининг факультатив белгиларидан бири. Ж.м. қилмишни тўғри квалификация қилишда, жиноятни бошқа жиноят таркибидан фарқлаш ва адолатли жазо тайинлашда муҳим аҳамиятга эга. Ж. м. муайян мақсаднинг вужудга келишини, унинг йўналишини ифодалайди. Айрим ҳолларда ж.м. жиноятнинг зарурий белгиси, бошқа ҳолларда жазони оғирлаштирувчи ҳолат ҳисобланади. Ж. м. шахсда жиноят содир қилиш қарори ва хоҳишини уйғотувчи ички ҳиссиётдир. Ж.м. фақат қасддан содир этилган жиноятларга хос. Ж.м. рашк, ўч олиш, безорилик, миллатлараро, шахсий ғараз ва ҳ.лар заминида шаклланади. Содир этилган ... Батафсил »

ЖИНОЯТ КОДЕКСИНИНГ ВАҚТ БЎЙИЧА АМАЛ ҚИЛИШИ – қилмишнинг жиноийлиги ва жазога сазоворлиги у содир этилган вақтда амалда бўлган қонун б-н белгиланади. ЖК м.да кўзда тутилган ҳаракат ёки ҳаракатсизликни содир қилиш пайти жиноят тамомланган вақт деб ҳисобланади. Агарда ЖК м.да жиноий оқибат юз бериши назарда тутилган бўлса, жиноий оқибат юз берган пайт жиноят содир этиш вақти деб топилади. Ж.к.в.б.а.қ. тартиби жиноят тоифасини аниқлашда қайси қонун асосида иш олиб бориш кераклигини белгилайди. Бунда ватанимиз жиноий қонунчилиги қоидаларига хос бўлган изчиллик, тартиб б-н ... Батафсил »

ЖИНОЯТ КОДЕКСИНИНГ АМАЛ ҚИЛИШ ДОИРАСИ – Кодекснинг ЎзР ҳудудида жиноят содир этган шахсларга, шунингдек, ЎзР ҳудудидан ташқарида жиноят содир этган ЎзР фуқароларига нисбатан амал қилишидан иборат. Ж.к.а.қ.д. Жиноят қонунчилигининг қўлланиш ҳудудий доирасини белгилайди. Унда баён этилган қоидалар ҳудудий тамойилни ифода этади, яъни қайси давлат ҳудудида жиноят содир этилган бўлса, ўша давлатнинг ЖК қўлланиши тамойили кўрсатилади. Шунга мувофиқ, ЎзР ҳудудида жиноят содир этган барча шахсларга нисбатан, улар қайси давлат фуқароси бўлишидан қатъи назар ёки фуқаролиги бўлмаслигига қарамай, фақат ЖК бўйича жавобгарликка ... Батафсил »