ДАСТХАТ ШУНОСЛИК – ҳар бир шахснинг ўзига хос бўлган ёзиш усули, ҳарфли, рақамли ва б. қўлёзмаларни текшириш. Хатни ёзган шахсни аниқлаш жараёни д. дейилади. Ёзган шахсни аниқлаш учун эса д. экспертизасини тайинлаб, лаборатория усулида текширув ўтказиб, тегишли хулоса белгиланади. Хат ва имзонинг ўзига хос хусусиятлари ёзган шахс ёзиш малакасининг индивидуаллик хослигини белгилайди. Д. экспертизаси хат ва имзоларнинг индивидуаллик хусусиятига асосланиб ўтказилади, бу хусусият қўлёзма хатнинг умумий ва хусусий белгилари йиғиндиси б-н ифодаланади. Ҳар бир инсон ташқи белгилари б-н индивидуал бўлгани ... Батафсил »
Рукн архиви: Д-ҳарфи
Feed Subscription
ДАСТХАТНИНГ КООРДИНАЦИЯСИ
ДАСТХАТНИНГ КООРДИНАЦИЯСИ – инсоннинг қўлёзма хати, яъни ёзиш жараёнида ёзув қуролини ушлашда, ҳаракат қилдиришида, қўл ҳаракати ва хат мазмунини назорат қилишда ақлий куч сарф этилади. Буларнинг барчаси бир-бири б-н боғлиқ равишда амалга ошади, шундагина хатнинг ёзилиш ҳаракати мустаҳкамланади ва ҳарфлар–сўзлар автоматик равишда ёзиб борилади ва ёзишдаги координация, яъни ҳаракат бир текисликда намоён бўлади. Хатни ёки имзони қасддан ўзгартириб ёзишга ҳаракат қилинса координацияси (ёзишдаги ҳаракат малакаси) бир мунча сусаяди, ёзиш тезлиги пасаяди, натижада умумий ва айрим хат белгилари ўзгариб кетади. (муал. ... Батафсил »
ДАСТЛАБКИ ҚАМОҚ
ДАСТЛАБКИ ҚАМОҚ – эҳтиёт чораси сифатида қамоқда сақлаш. Айбланувчи, судланувчи содир этган, ЖКда назарда тутилган оғир ёки ўта оғир жиноятнинг хавфлилиги туфайли, суриштирувдан, дастлабки терговдан ва суддан яшириниш хавфи бор, деган ўринли тахмин мазкур чорани танлаш учун асос бўлиши мумкин. Эҳтиёт чораси сифатида Д.қ. ЖКда камида уч й. муддатга озодликдан маҳрум этиш тариқасида жазо бериш назарда тутилган, қасддан содир этилган, беш й.дан ортиқ муддатга озодликдан маҳрум этиш жазоси назарда тутилган эҳтиётсизлик б-н содир этилган жиноятларга доир ишлар бўйича; фақат ушлаб ... Батафсил »
ДАСТЛАБКИ ШАРТНОМА
ДАСТЛАБКИ ШАРТНОМА – дастлабки шартнома бўйича тарафлар келгусида мол-мулк бериш, ишлар бажариш ёки хизматлар кўрсатиш ҳақида дастлабки шартномада назарда тутилган шартлар асосида шартнома тузиш (асосий шартнома) мажбуриятини оладилар. Дастлабки шартнома асосий шартнома учун белгиланган шаклда, борди–ю, асосий шартноманинг шакли аниқ бўлмаса, ёзма шаклда тузилади. Дастлабки шартноманинг шакли тўғрисидаги қоидаларга риоя қилмаслик унинг ҳақиқий саналмаслигига сабаб бўлади. Дастлабки шартномада асосий шартноманинг нарсасини, шунингдек, бошқа муҳим шартларини белгилаб қўйиш имконини берадиган шартлар бўлиши керак. Дастлабки шартномада тарафлар қанча муддатда асосий шартномани тузиш ... Батафсил »
ДАСТЛАБКИ ТЕРГОВ
ДАСТЛАБКИ ТЕРГОВ – судгача тергов йўли б-н далил тўплаш. Д.т. давомида жиноят ва жиноятчини аниқлаш, ишни тўғри ҳал этиш учун аҳамиятли бўлган ҳамма ҳолатлар бўйича далиллар йиғилади ва текширилади, муайян шахсни жиноят содир қилганликда айблаш масаласи ҳал этилади. Суриштирув ўтказилган ишлар бўйича Д.т. суриштирув тугаллангандан кейин олиб борилади. ЖПКга биноан. Д.т. мажбурий бўлиб, у барча жиноят ишлари бўйича ўтказилиши шарт. Д.т.ни прокуратура, ички ишлар органлари ва миллий хавфсизлик хизмати терговчилари олиб боради. Уни прокурорлар ҳам ўтказиши мумкин. Жиноят қаерда содир ... Батафсил »
ДАСТЛАБКИ ТАДҚИҚОТ
ДАСТЛАБКИ ТАДҚИҚОТ – эксперт тадқиқотининг босқичи. Бунда эксперт унга текшириш учун тақдим этилган иш материаллари, ашёвий далиллар ва намуналар б-н танишади, уларнинг эксперт олдига қўйилган масалаларга жавоб бериш учун етарлилиги аниқланади. Зарур бўлган қўшимча маълумотлар талаб қилинади. Дастлабки тадқиқотда текширишга тақдим этилган объектларнинг умумий кўриниши фотосуратга олинади. Объектларни текшириш ишлари махсус билимларга эга бўлган мутахассислар томонидан олиб борилади. Текшириш давомида мутахассис ҳар бир объектни тузилишига қараб гуруҳларга ажратиб тадқиқот қилади. Тадқиқот ишлари олиб боришда махсус криминалистик адабиётлар ва техника воситаларидан ... Батафсил »
ДАСТЛАБКИ СИНОВ
ДАСТЛАБКИ СИНОВ – ходимни ишга қабул қилиш чоғида топширилаётган меҳнат вазифаларини эплай олишига нечоғлик лаёқатли эканлигини аниқлаш мақсадида ходимни текшириш усули. Д.с. меҳнат шартномасига унинг қўшимча шарти сифатида киритилади ва бу ҳақда ишга қабул қилиш буйруғида ҳам қайд этилади. Дастлабки синов фақат ишга кираётган шахснинг розилиги б-н қўлланиши мумкин. Ҳомиладор ёки уч ёшгача етмаган боласи бор аёллар ишга қабул қилинаётганида ва меҳнат бўлимлари томонидан квоталанган иш жойига юборилганларда д.с. қўлланилмайди. Д.с. натижалари иш берувчи томонидан холис баҳоланади ва ундан ўта ... Батафсил »
ДАСТЛАБКИ ДИВИДЕНД
ДАСТЛАБКИ ДИВИДЕНД – пул маблағларининг акционерлик жамиятининг якуний йиллик баланси тузилиши ва қабул қилинишидан аввал тўланадиган қисми. СКнинг 29-м.га биноан акциялар ва хўжалик юритувчи субъектларнинг устав капиталида улушли иштирок этишдан олинадиган даромадлар дивиденд ҳисобланади. Дивиденд тўлаш муносабати б-н вужудга келадиган ўзаро муносабатларда икки субъект: дивиденд тўловчи ва уларни олувчи иштирок этади. Дивидент тўлови хўжалик юритувчи субъект юридик шахс бўлиши, олувчи эса юридик ҳамда жисмоний шахс бўлиши мумкин. (муал. – Л.Хван) Батафсил »
ДАРҲОЛ ИЖРО ЭТИЛИШИ ЛОЗИМ БЎЛГАН ҲАЛ ҚИЛУВ ҚАРОРЛАРИ
ДАРҲОЛ ИЖРО ЭТИЛИШИ ЛОЗИМ БЎЛГАН ҲАЛ ҚИЛУВ ҚАРОРЛАРИ – суднинг қуйидаги ҳал қилув қарорлари дарҳол ижро этилиши шарт: 1) алимент ундириш тўғрисидаги; 2) ходимга уч ойлик иш ҳақидан ортиқ бўлмаган иш ҳақини ундириб бериш тўғрисидаги; 3) майиб бўлганлик ёки соғлиққа бошқача тарзда шикаст етиши, шунингдек, боқувчисининг ўлими натижасида кўрилган зарарни қоплаш учун тўловлар ундириш тўғрисидаги; 4) меҳнат шартномаси ғайриқонуний равишда бекор қилинган ходимни ёки ғайриқонуний равишда бошқа ишга ўтказилган ходимни аввалги ишига тиклаш тўғрисидаги, шунингдек, меҳнат шартномасини бекор қилиш асосларининг ... Батафсил »
ДАРОМАДЛАРНИ ДЕКЛАРАЦИЯЛАШ
ДАРОМАДЛАРНИ ДЕКЛАРАЦИЯЛАШ – СКнинг 62-м.га биноан асосий бўлмаган иш жойидан, ЎзРдаги, шунингдек, унинг ҳудудидан ташқаридаги манбалардан даромад олган резидент–жисмоний шахс доимий истиқомат жойидаги солиқ органига ҳисобот й.идан кейинги йилнинг 1 апр.дан кечиктирмай жами йиллик даромади ҳақида декларация тақдим этади. Декларация – жисмоний шахс томонидан бир й.да турли манбалардан олинган даромадлар тўғрисида ҳужжат бўлиб, солиқ тўловчининг истиқомат жойидаги солиқ инспекциясига тақдим этилади. (муал. – Л.Хван) Батафсил »
