Xushnudbek.uz

ЕРГА ОИД МУНОСАБАТЛАРНИ ДАВЛАТ ТОМОНИДАН ТАРТИБГА СОЛИШ – иқтисодий–ҳуқуқий чораларни қўллаш орқали республика ер фондини муҳофаза қилиш ва ундан оқилона фойдаланишни ташкил этишда давлат органларининг мақсадли фаолияти. Ерга оид муносабатларни давлат томонидан тартибга солишнинг мақсади – ЎзР халқи, халқ хўжалиги ва унинг тармоқлари ҳамда ердан фойдаланувчилар манфаатларида давлатнинг ягона ер фондини муҳофаза қилиш, ундан ўта самарали ва оқилона фойдаланишни таъминлаш. Ер ресурсларидан фойдаланишнинг давлат бошқаруви – ҳозирги ва келажак авлод ҳамда ердан фойдаланувчилар, ерни эгаллаб турувчилар, ижарачилар ва мулкдорлар манфаатларида ... Батафсил »

ЕРГА НИСБАТАН МУЛК ҲУҚУҚИ – давлат ёки шахснинг ўзига тегишли бўлган ер тоифаси ёки участкасидан ўз хоҳишича ва ўз манфаатларини кўзлаб эгаллаш, фойдаланиш ва тасарруф қилиш ҳуқуқи ҳамда ушбу ҳуқуқларининг, ким томонидан бузилишидан қатъи назар бартараф қилинишини талаб қилишидир (ФКнинг 164-м.). ЎзР Конс. 55-м. ва ЕКнинг 16-м.га мувофиқ ер умумиллий бойлик – давлат мулкидир, ундан оқилона фойдаланиш зарур, у давлат томонидан муҳофаза этилади. Қишлоқ хўжалик ерлари олди–сотди қилинмайди, айирбошланмайди, ҳадя этилмайди, гаровга қўйилмайди. Ерга нисбатан мулк ҳуқуқи турлари – а) ... Батафсил »

ЕР ҚАЪРИНИ ГЕОЛОГИК ЖИҲАТДАН ЎРГАНИШ – ЎзР ҳудудини минтақавий геологик жиҳатдан ўрганишни, фойдали қазилма конларини аниқлаш, чамалаш ва қидиришни, улардаги заҳираларнинг миқдори ва сифатини, уларнинг технологик хоссаларини ва иқтисодий аҳамиятини, шунингдек, ер қаърининг бошқа хоссаларини белгилашни ўз ичига оладиган, ер қобиғи геологик тузилишининг хусусиятларини аниқлашга доир махсус тадқиқот ишлари мажмуи. ЎзРнинг «Ер ости бойликлари тўғрисида»ги Қонуннинг 24-м.да, е.қ.г.ж.ў.га қўйиладиган асосий талаблар белгиланган. Е.қ.г.ж.ў.ни амалга ошираётган ер қаъридан фойдаланувчилар: ер қаъри геологик ўрганилишининг, қидириб топилаётган конларни, фойдали қазилмалар қазиб олиш б-н ... Батафсил »

ЕР ҚАЪРИ – ер қобиғининг тупроқ қатламидан қуйида жойлашган, тупроқ қатлами бўлмаганда эса ер юзасидан ёки сув объектлари тубидан қуйида жойлашган, геологик жиҳатдан ўрганиш ва ўзлаштириш мумкин бўлган чуқурликкача ястанган қисми. ЎзРнинг «Ер ости бойликлари тўғрисида»ги Қонуннинг 19-м.га мувофиқ, ер қаъридан қуйидаги мақсадларда фойдаланиш мумкин: геологик жиҳатдан ўрганиш; фойдали қазилмаларни кавлаб олиш; техноген минерал ҳосилалардан фойдаланиш; фойдали қазилмаларни кавлаб олиш б-н боғлиқ бўлмаган ер ости иншоотларини, шу жумладан, нефть, газ, газ конденсати (углеводородлар), бошқа м. ва материалларни ер остида сақлаш ... Батафсил »

ЕР ҲУҚУҚИЙ НОРМАЛАР ТАЪРИФИ – ер қонунчилигини тартибга солиш ва ҳуқуқий муҳофаза қилиш функцияларини кучайтириш мақсадидаги ҳуқуқий кўрсатгич нормаларини ёзиш йўллари. Улар: мажбурловчи (императив) – маълум бир жадал ҳаракатларни бажариш мажбуриятларини эълон қилувчи нормалар; тақиқловчи – маълум бир ҳаракатларни содир этишни ман қилувчи нормалар; ваколатловчи – ер муносабати қатнашчиларига у ёки бу ҳаракатлар ҳуқуқини берувчи нормалар; ҳуқуқни тикловчи – ер муносабати иштирокчиларининг ҳуқуқини тиклашга қаратилган нормалар; муҳофазаловчи – ерга оид ҳуқуқий муносабатларда қатнашувчи субъектларга етказилган зарарни қоплашга ва б. ҳуқуқларини ... Батафсил »

ЕР ҲУҚУҚИ ПРИНЦИПЛАРИ – кенг маънода ер бериш, ундан оқилона фойдаланиш ва уни муҳофаза қилишдаги кишиларнинг йўллантирувчи ҳаракат қоидалари, тор маънода ер қонунчилиги нормаларини ишлаб чиқиш ва уларни амалий татбиқ қилишни таъминловчи ҳуқуқий қоида нормалари. Ўзбекистон ер ҳуқуқининг қуйидаги принциплари мавжуд: а) ерлардан оқилона, самарали ва белгиланган мақсадда фойдаланиш; б) ер фондини асраш, тупроқ сифатини яхшилаш ҳамда унумдорлигини ошириш; в) қишлоқ хўжалиги учун мўлжаланган ерларни (суғориладиган ерларни) алоҳида муҳофаза этиш ва қатъий белгиланган мақсадда фойдаланиш; г) ер ва б. табиий ... Батафсил »

ЕР ҲУҚУҚИ ИНСТИТУТЛАРИ – гуруҳланганда тартибга солувчи ва муҳофаза қилувчи и-тларга бўлинади. Улар таркиби бўйича оддий ёки мураккабга бўлинади. Ер ҳуқуқи юридик фан тармоғи ва ўқув предмети сифатида Умумий, Алоҳида ва Махсус қисмдан иборат бўлади. Махсус қисмда чет давлатлар ер ҳуқуқи тўғрисида маълумот берилиши мумкин. (муал. – М.Усмонов) Батафсил »

ЕР ҲУҚУҚИ – ер ресурсларини эгаллаш, фойдаланиш ва тасарруф этиш, уларни муҳофаза этиш ва оқилона фойдаланиш бўйича муносабатларни тартибга солувчи комплекс ҳуқуқ тармоғи. Ерга оид ҳуқуқий муносабатлар мулкий, ишлаб чиқариш, экологик, иқтисодий, макон–базис ва шунга ўхшаш турли хил жиҳатлардан иборат бўлиши мумкин. Ер атрофида вужудга келган ва вужудга келиши мумкин бўлган муносабатларнинг аксарият қисмини ер ҳуқуқи тартибга солади. Ер ҳуқуқининг предмети – комплекс мулкий ва бошқарувга оид муносабатларни тартибга солишга қаратилган ерга оид муносабатлардир. Е.ҳ.нинг мақсади – ерларни муҳофаза қилиш ... Батафсил »

ЕР ҲУҚУҚБУЗАРЛИГИ – ер ҳуқуқи нормаларига қарама–қарши бўлган айбли хатти-ҳаракат ёки ҳаракатсизлик. Ердан фойдаланиш ҳуқуқи қоидаларини бузувчилар, яъни ҳуқуқбузарлик субъектлари бўлиб қишлоқ хўжалик корхоналари, давлат ва кооператив ташкилотлари, фуқаролар бўлиши мумкин. Давлат органлари, саноат корхоналари, бошқа ташкилотлар ҳам бу ҳуқуқбузарликнинг субъекти бўлишлари мумкин. Ҳуқуқбузарликнинг объекти бўлиб, аввало давлатнинг ерга бўлган мулкчилик ҳуқуқи; қишлоқ хўжалик ва б. корхоналарнинг ердан фойдаланиш ҳуқуқи; ердан қонуний фойдаланиш тартиби ҳисобланади. Ердан фойдаланиш ҳуқуқининг бузилиши асосан шу санаб ўтилган ҳуқуқ ва манфаатларга қарши қаратилган бўлиб, шу ... Батафсил »

ЕР УЧУН ҲАҚ ТЎЛАШ – ўз мулкида, эгалигида ёки фойдаланишида бўлган ер участкаларига юридик ва жисмоний шахсларнинг мажбурий тўловлари (СКнинг 96–98-м.). Ер учун ижара ҳақи – ер участкасини ижарага берувчи ва ижарачи томонидан ижара шартномасига мувофиқ (келишиб олинган) миқдорда тўланадиган ер ҳақи. Ижара ҳақи ЕКнинг 28-м.га мувофиқ ер солиғи ставкасининг бир бараваридан кам ва уч бараваридан кўп бўлмаслиги керак, ердан қишлоқ хўжалик эҳтиёжлари учун фойдаланилган тақдирда, ер солиғи ставкасининг бир баравари миқдорида бўлиши керак. Ижара ҳақи ер эгасига тўланади ва ... Батафсил »