Xushnudbek.uz

ГУВОҲНИ СЎРОҚ ҚИЛИШ – гувоҳ суриштирувчига, терговчига, прокурорга ва судга чақирув қоғози б-н чақирилади. Сўроқ қилиш олдидан гувоҳдан унинг фамилияси, исми ва отасининг исми, туғилган вақти (й., ойи, куни) ва туғилган жойи, яшаш жойи ва иш жойи, мансаби, машғулот тури, маълумоти, оилавий аҳволи, судланганлиги ёки судланмаганлиги аниқланади ҳамда бу маълумотлар жиноят ишидаги ёки гувоҳнинг шахсий ҳужжатларидаги маълумотлар б-н солиштириб кўрилади. Гувоҳ ўзини ким деб таништирган бўлса, айнан ўша шахс эканлигига бошқа йўллар б-н ишонч ҳосил қилиши лозим. Гувоҳнинг шахси аниқлангандан ... Батафсил »

БЮДЖЕТ ССУДАСИ – юқори бюджетдан қуйи бюджетга ёхуд республика бюджетидан резидент–юридик шахсга ёки чет давлатга қайтариш шарти б-н ажратиладиган маблағ. Б.с. кечиктириб бўлмайдиган биринчи навбатдаги тадбирларни молиялаштиришни таъминлаш учун берилади. Улар: а) даромадлар тушумлари б-н харажатларни амалга ошириш ўртасидаги режали вақтинча узилишларини қоплаш учун; б) даромадлар тушумлари б-н харажатларни амалга ошириш ўртасидаги амалдаги вақтинчалик касса узилишларини қоплаш учун; в) Қорақалпоғистон Республикаси бюджети ва маҳаллий бюджетлар режали харажатларини мақсадли молиялаштириш схемаларини амалга ошириш учун ажратилади. Ссудалар жойлардаги ҳокимият ижроия органлари раҳбарларининг ... Батафсил »

ГУВОҲЛИК КЎРСАТУВЛАРИ – фактларни тўғри англаш (қабул қила билиш) ва улар тўғрисида кўрсатувлар беришга қобилиятли бўлиш–бўлмаслик ҳар сафар аниқланади. Чунончи вояга етмаган болани гувоҳ сифатида таклиф қилиш масаласи, бундай вояга етмаган шахснинг руҳий ҳолатига қараб ҳал қилинади. Бирон–бир фактни, иш ҳолатини тўғри қабул қилиш, ёдда сақлаш ва бу тўғрида судда тўғри маълумотлар бериш учун гувоҳнинг сезги органлари нормал бўлиши керак. Аммо бу органлардан бирида нуқсон бўлиши, ҳодисани ўзлаштиришга яроқсиз бўлиши, унинг бошқа сезги органлари б-н қабул қилинган фактлар тўғрисида маълумот ... Батафсил »

БЮДЖЕТ ПРОФИЦИТИ – муайян даврда бюджет даромадларининг бюджет харажатларидан ортиқ бўлган суммаси. (муал. – А.Ли) Батафсил »

ГУВОҲЛАНТИРИШ – шахснинг баданини, кийимини кўздан кечириш, тиббий кўрикдан ўтказиш. Г. тергов ҳаракати. Жиноятдан жабрланган, жиноятни содир қилишда гумон қилинган шахсларни тиббий кўрикдан ўтказиб ёки кўздан кечириб гувоҳлантирилади. Шахсларнинг баданида турли излар, белги–аломатлар, кийимида жиноий ҳодисага алоқадор модда қолдиқлари, биологик доғлар ва ҳ.к. изланади. Г. натижаси процессуал ҳужжат бўлган баённомада қайд қилинади. Зарур бўлганда объектлар (кийим, модда қолдиқлари) экспертиза текширувига юборилади. (муал. – А.Норбоев) Батафсил »

ГУВОҲ – муайян жиноят, фуқаролик, хўжалик ёки маъмурий иш учун аҳамиятли ҳолатлар тўғрисида маълумотга эга бўлган ва гувоҳлик бериш учун суд ёхуд тергов органларига чақирилган шахс. Г. қонунда белгиланган тартибда сўроқ қилинади. У ўз она тилида кўрсатувлар беришга, тергов ва судда банд бўлгани учун ишлаб турган жойидан ўртача иш ҳақи олишга, йўлкира ва б. чиқимларни ундириб олишга ҳақли. Г.нинг ҳуқуқ ва мажбуриятлари ЖПКнинг 114–121м.да белгиланган. У кўрган–билганларини яширмай, холисона сўзлаб бериши лозим, акс ҳолда ЖК нинг м.га биноан жавобгарликка тортилади. ... Батафсил »

ГУБЕРНАТОР – қатор давлатларда ҳудудий бирликларда сайланадиган ёки тайинланадиган юқори маъмурий шахс. Қоидага кўра, Г. федерация штатлари ва б. субъектларида ижро этувчи ҳокимиятга бошчилик қилади, аммо ш. бошқармасига ҳам бошчилик қилиши мумкин. Кейинги й.ларда Г. атамаси РФнинг айрим субъектларида маъмурият бошлиқларини ифодалайди. (муал. – С.Хидиров) Батафсил »

 БЮДЖЕТ МУАССАСАЛАРИ – аксарият ёки барча давлат ёки маҳаллий бюджет воситаларидан маблағ б-н таъминланадиган муассасалар. Бундай ташкилотларга бошқарув органлари, армия, суд, прокуратура, ижтимоий–маданий, фан–маориф, соғлиқни сақлаш соҳаларидаги муассасалар киради. (муал. – Ф.Самиғжонов) Батафсил »

ГРИФ – 1) имзо ёки бирон–бир бошқа матн нусхаси туширилган муҳр, штемпель, шунингдек, ана шундай муҳр ёки штемпелнинг ҳужжатдаги изи (оттиски); 2) ҳужжат ёки нашр этилган нарса устидаги ундан фойдаланишнинг махсус тартибини белгиловчи ёзув, мас., «Хизматда фойдаланиш учун» грифи. (муал. – С.Хидиров) Батафсил »

ГРАФОЛОГИЯ – хатшунослик тадқиқоти тарихидаги оқимлардан бири. Г. қўлёзма асосида уни ёзган шахснинг жисмоний ва ақлий хусусиятларини аниқлашдан иборатдир. Инсоннинг ташқи қиёфаси гуё унинг жиноятга мойиллигидан дарак беради, деган назариянинг асосчиларидан XIX а. криминалистлари П.Ломброзо, А.Бертильон хатшуносликка татбиқ этилиб қўлёзмани бажарган шахснинг руҳий, жисмоний ва б. хусусиятларини аниқлаш мумкин деган хулоса вужудга келган. Ҳозирда олиб борилган қатор илмий ва экспериментал тадқиқотлар асосида хатнинг умумий ва хусусий белгиларнинг барқарорлиги, вақт ва ёзиш шароитларига боғлиқ равишда нисбийлиги белгиланган. Ёзувдаги индивидуаллик белгилари ёзиш ... Батафсил »