Xushnudbek.uz

АЛКОГОЛИЗМ – спиртли ичимликларга патологик ҳирс қўйиш (руҳий ва жисмоний мойиллик) б-н, алкоголь истеъмол қилиш тўхтатилганда хумор синдроми пайдо бўлиши, кейинчалик соматоневрологик бузилишлар ва руҳий шахс ўзгариши б-н кечадиган хасталик. Бу касаллик жамият учун ҳам, беморнинг ўзи учун ҳам ноқулай бўлган ижтимоий оқибатларга олиб келади. Алкоголизм нафақат тиббий, балки ижтимоий муаммо ҳамдир. Алкоголизм ҳолати алкоголь ичишдан бошлаб, секин–аста ривожланади. Алкоголизм спиртли ичимликларни узоқ вақт истеъмол қилиш натижасида келиб чиқадиган тиббий оқибатларидан фарқ қилиб, кўпгина ижтимоий оқибатлари касалликнинг эрта босқичларида шаклланиши ... Батафсил »

АЛИМЕНТ ҚАРЗИНИНГ МИҚДОРИНИ БЕЛГИЛАШ – алимент қарзининг миқдори суд ижрочиси томонидан суднинг ҳал қилув қарори ёки алимент тўлаш тўғрисидаги нотариал тартибда тасдиқланган келишувда белгиланган алимент миқдоридан келиб чиққан ҳолда аниқланади. ОКнинг 99-м.га асосан вояга етмаган болаларга тўланадиган алимент қарзининг миқдори алимент тўлаши шарт бўлган шахснинг иш ҳақи ва (ёки) бошқа даромади миқдоридан келиб чиққан ҳолда алимент ундирилмаган вақт учун ҳисоблаб чиқилади. Агар алимент тўлаши шарт бўлган шахс шу даврда ишламаган бўлса ёки унинг иш ҳақи ва (ёки) даромадини тасдиқловчи ҳужжатлар ... Батафсил »

АЛИМЕНТ ҚАРЗИНИ ТЎЛАШДАН ОЗОД ҚИЛИШ – тарафлар ўртасидаги келишувга мувофиқ алимент қарзини тўлашдан озод қилиш ёки уни камайтиришга тарафларнинг ўзаро розилиги бўлгандагина йўл қўйилади, вояга етмаган болаларга алимент тўланадиган ҳоллар бундан мустасно. Агар суд алимент тўлаши шарт бўлган шахс касаллиги ёки бошқа узрли сабабларга кўра алимент тўламаганлигини аниқласа ҳамда унинг моддий ва оилавий аҳволи йиғилган алимент қарзни тўлашга имкон бермайди деб топса, алимент тўловчининг даъвосига биноан уни алимент қарзларини тўлашдан тўла ёки қисман озод этишга ҳақлидир. (муал. – Ш.Шорахметов) Батафсил »

АЛИМЕНТНИ ЎЗ ВАҚТИДА ТЎЛАМАГАНЛИК УЧУН ЖАВОБГАРЛИК – алимент тўлаш тўғрисидаги келишувга мувофиқ алимент тўлаши шарт бўлган шахснинг айби б-н қарз вужудга келган бўлса, айбдор шахс ушбу келишувда белгиланган тартибда жавобгар бўлади. Суднинг ҳал қилув қарорига кўра алимент тўлаши шарт бўлган шахснинг айби б-н қарз вужудга келган бўлса, айбдор шахс кечиктирилган ҳар бир кун учун тўланмай қолган алимент суммасининг ўндан бир фоизи миқдорида алимент олувчига неустойка тўлайди. Алимент олувчи алимент ўз вақтида тўланмаганлигида айбдор алимент тўлаши шарт бўлган шахсдан алимент тўлаш ... Батафсил »

АЛИМЕНТНИ СУД ТАРТИБИДА УНДИРИШ – алимент олиш ҳуқуқига эга бўлган шахс, алимент талаб қилиш ҳуқуқи вужудга келганидан сўнг, қанча муддат ўтганидан қатъи назар, хоҳлаган вақтда алимент ундириш тўғрисидаги талаб б-н судга мурожаат қилишга ҳақлидир. Мазкур шахс, низо бўлмаган тақдирда, вояга етмаган болалар учун алимент ундириш тўғрисидаги ариза б-н судга мурожаат этишга ҳақли бўлиб, бу ариза буйруқ тартибида иш юритиш тарзида кўриб чиқилади. Алимент судга мурожаат этилган пайтдан бошлаб ундирилади. Агар таъминот учун маблағ олиш чоралари судга мурожаат қилингунга қадар кўрилганлиги, ... Батафсил »

АЛИМЕНТНИ ИНДЕКСАЦИЯ ҚИЛИШ – суднинг ҳал қилув қарорига асосан пул б-н тўланадиган қатъий суммада ундирилаётган А.и.қ. алиментлар ушлаб қолинаётган жойда қонун ҳужжатлари б-н белгиланган энг кам ойлик иш ҳақига мутаносиб равишда амалга оширилади. Индексация қилиш мақсадида алиментнинг миқдори суд томонидан қонун ҳужжатларида белгиланган энг кам ойлик иш ҳақининг муайян қисмига мос равишда пул б-н тўланадиган қатьий суммада белгиланади. (муал. – Н.Эгамбердиева) Батафсил »

АЛИМЕНТ МИҚДОРИНИ ЎЗГАРТИРИШ ЁКИ АЛИМЕНТ ТЎЛАШДАН ОЗОД ҚИЛИШ – алимент миқдори суд тартибида белгиланганидан кейин тарафлардан бирининг моддий ёки оилавий аҳволи ўзгарса, суд улардан ҳар бирининг талабига кўра алиментнинг белгиланган миқдорини ўзгартиришга ёки алимент тўлаши шарт бўлган шахсни алимент тўлашдан озод қилишга ҳақли. А.м.ў.ё.т.о.қ.да суд тарафларнинг эътиборга лойиқ бошқа манфаатларини ҳисобга олишга ҳақли. (муал. – Ш.Шорахметов) Батафсил »

АЛИМЕНТ МИҚДОРИ – агар вояга етмаган болаларига таъминот бериш ҳақида ота-она ўртасида келишув бўлмаса, уларнинг таъминоти учун алимент суд томонидан ота-онанинг ҳар ойдаги иш ҳақи ва (ёки) бошқа даромадининг бир бола учун – тўртдан бир қисми, икки бола учун – учдан бир қисми, уч ва ундан ортиқ бола учун – ярмиси миқдорида ундирилади. Бу тўловларнинг миқдори тарафларнинг моддий ёки оилавий аҳволини ва бошқа эътиборга лойиқ ҳолатларни ҳисобга олган ҳолда суд томонидан камайтирилиши ёки кўпайтирилиши мумкин. Ҳар бир бола учун ундириладиган ... Батафсил »

АЛИМЕНТ МАЖБУРИЯТЛАРИНИНГ ТУГАТИЛИШИ – алимент тўлаш тўғрисидаги келишувда белгиланган алимент мажбуриятлари тарафлардан бирининг ўлими, мазкур келишув муддатининг ўтиши ёки унда назарда тутилган бошқа асосларга кўра тугайди. Суд тартибида ундириладиган алимент тўлаш: бола вояга етганда ёки вояга етмасдан туриб тўла муомала лаёқатига эга бўлганда; фойдасига алимент ундирилаётган бола фарзандликка олинганда; суд алимент олувчининг меҳнатга лаёқати тикланган ёки уни ёрдамга муҳтож бўлмай қолган деб топганда; меҳнатга лаёқатсиз, ёрдамга муҳтож алимент олувчи собиқ эр ёки хотин янги никоҳга кирганда; алимент олувчи ёки алимент ... Батафсил »

АЛИМЕНТ – ЎзР ОКга биноан, ота-она вояга етмаган болаларига таъминот бериши шарт. Вояга етмаган болаларига таъминот бериш мажбуриятини ихтиёрий равишда бажармаган ота (она)дан суднинг ҳал қилув қарорига ёки суд буйруғига асосан а. ундирилади. Вояга етмаган болаларга а. тўлаш ҳақида ота-она ўртасида келишув бўлмаганда ёки а. ихтиёрий равишда тўланмаганда ва ота-онадан бирортаси ҳам а. ундириш тўғрисида судга даъво ёхуд ариза б-н мурожаат қилмаган ҳолларда, васийлик ва ҳомийлик органлари вояга етмаган боланинг таъминоти учун ота ёки онадан қонунда белгиланган миқдорда а. ундириш ... Батафсил »