Xushnudbek.uz

АХБОРОТЛАШТИРИШ ҚОИДАЛАРИНИ БУЗИШ – ахборотлаштириш – юридик ва жисмоний шахсларнинг ахборотга бўлган эҳтиёжларини қондириш учун ахборот ресурслари, ахборот технологиялари ҳамда ахборот тизимларидан фойдаланган ҳолда шароит яратишнинг ташкилий ижтимоий–иқтисодий ва илмий–техникавий жараёни. А.қ.б. – ахборот тармоғидан рухсатсиз фойдаланишда; фойдаланишга рухсати бўлгани ҳолда ҳимоя чораларини кўрмасликда; ахборотлар тармоғидан қонунга хилоф равишда ахборотлар олишда; ахборотлаштириш тизимидан фойдаланишга рухсати бўлгани ҳолда ундаги маълумотларни қасддан ўзгартириш, йўқотиш, олиб ташлаш ёки йўқ қилиб юборишда ифодаланади. МЖКга мувофиқ ахборотдан фойдаланиш қоидаларини бузганлик учун маъмурий жавобгарлик белгиланган (155-м.). ... Батафсил »

БОЖ УНДИРИШ – давлат божи суд муассасаларига бериладиган даъво аризаларидан, органлар ва мансабдор шахсларнинг хатти-ҳаракат (қарор)лари устидан берилган шикоятлар, алоҳида тартибда кўриладиган ишлар бўйича аризалар, судларнинг ҳал қилув қарорлари устидан кассация тартибида шикоятлар ва назорат тартибида протестлар келтириш тўғрисида аризалар берганлик учун, шунингдек, суд муассасалари томонидан қоғозлар ва ҳужжатларнинг нусхалари берилганлиги учун олинади. Давлат божининг миқдори ва унинг тўланиш тартиби “Давлат божи тўғрисида”ги ЎзРнинг 1992 й. 9 дек. қонуни ва шу асосда Вазирлар Маҳкамасининг 1994 й. 3 нояб.даги 533–сонли “Давлат ... Батафсил »

АХБОРОТ ҲУҚУҚИЙ ТИЗИМИ – ЭҲМда ўрнатиладиган ва махсус дастурий комплекс ёрдамида ҳар хил қидириш функциялари (ҳужжат номи, қабул қилинган санаси, тури ва ҳ.к.га қараб ҳужжатларни қидириш)ни бажаришга қодир бўлган ҳуқуқий ахборот автоматлаштирилган маълумотлар банки. Замонавий А.ҳ.т.лари одатда дастурий қобиқдан ва унга уланадиган (мас., ҳуқуқ тармоқлари бўйича) маълумотлар базаларидан ташкил топади. Маълумотлар базаларини янгилаш мижознинг хоҳишига кўра ҳар хил даврийлик б-н (одатда ҳар ҳафта) амалга оширилади. Ўзбекистоннинг А.ҳ.т. деярли тўла ҳажмда амалдаги қонун ҳужжатларини ўз ичига олади. Шунингдек, халқаро ҳуқуқ, айрим ... Батафсил »

БОЖ ТЎЛОВЛАРИ – товарлар ва транспорт воситаларининг божхона чегарасидан ўтишида, шунингдек, БК белгиланган бошқа ҳолатларда божхона органлари томонидан олинадиган тўловлар. БКга кўра, Б.т.га қуйидагилар киради: 1) бож; 2) қўшимча қиймат солиғи; 3) акциз солиғи; 4) ЎзР божхона органлари томонидан лицензия берилганлиги учун йиғимлар; 5) божхона расмийлаштируви бўйича малака аттестати берилганлиги учун йиғимлар; 6) божхона йиғимларини расмийлаштирганлик учун божхона йиғимлари; 7) товарларни сақлаш учун божхона йиғимлари; 8) товарларни божхона орқали кузатиб бориш учун олинадиган йиғимлар; 9) дастлабки қарорни қабул қилганлик учун ... Батафсил »

АХБОРОТ РЕСУРСЛАРИ – ЎзРнинг амалдаги қонунчилигига асосан алоҳида ҳужжат, ҳужжатлар базаси, кутубхоналар, архивлар, турли фондлар каби ахборот тизимидаги маълумотлар. Улар техникавий, ташкилий ёки тижорат кўринишида бўлиши мумкин. Айрим ахборотлар сир тутилади ва ошкор этилиши қонун б-н таъқиқланади. Ахборот шахсий ҳуқуқ ёки мулкий ҳуқуқ асосида шахсга тегишли бўлиши мумкин. Ахборот эгаси ўзидаги мавжуд маълумотдан ўз хоҳиши асосида, лекин қонунга мувофиқ ҳолда фойдаланиши лозим. Юридик шахслар ва фуқаролар турли битимлар натижасида қўлга киритилган ахборотлар эгаси бўлишга ҳақли. Агар мавжуд ахборот давлат сирига ... Батафсил »

БОЖ ТАРИФИ – божхона чегарасидан олиб ўтиладиган, ЎзР ташқи иқтисодий фаолиятининг товар номенклатураси принциплари ва қоидаларига мувофиқ ҳолда бир тизимга солинган товарларга нисбатан қўлланиладиган бож ставкаларининг тўплами. Товар номенклатураси ЎзР Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланади. Агар ЎзРнинг халқаро шартномасида бож тарифи тўғрисидаги қонун ҳужжатларида назарда тутилганидан бошқача қоидалар белгиланган бўлса, халқаро шартнома қоидалари қўлланилади. (муал. – А.Ли) Батафсил »

АФФИЛЛАНГАН ШАХСЛАР – юридик аҳамиятга эга ҳаракатлар воситасида ёхуд бирор–бир фуқаролик–ҳуқуқий муносабатлар асосида бир-бирининг фаолиятига таъсир кўрсатишга қодир бўлган юридик ва жисмоний шахслар. А.ш.нинг ҳуқуқий ҳолати ЎзРнинг “Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги Қонуни, “Масъулияти чекланган ва қўшимча масъулиятли жамиятлар тўғрисида”ги Қонун, “Акциядорлик жамиятларида а.ш., уларнинг ҳисобини олиб бориш ва ахборотларни ошкор қилиш тартиби тўғрисида”ги ЎзР Адлия вазирлиги томонидан 2003 й. 29 янв. 1212–сон б-н рўйхатга олинган Низом ва бошқа қонун ҳужжатларига мувофиқ тартибга солинади. Инвестиция ва хусусийлаштириш ... Батафсил »

БОЖ ИМТИЁЗЛАРИ – юридик ва жисмоний шахсларга бойликлар, шахсий буюмлар, бошқа предметларни олиб кириш, олиб чиқиш ёки ўтказишда бериладиган афзалликлар. Б.и. – умумий қўлланиладиган божхона режимида қулай истиснолар сифатида намоён бўлади. Улар қуйидаги шаклларда берилади: божлар ва йиғимлардан озод қилиш, божхона чегараларидан товарлар, шахсий буюмларни ўтказишнинг осонлаштирилган тартибини қўллаш ёки бундай тартибни умуман қўлламаслик, умумий қоида бўйича тақиқланган бирор нарсани мамлакатга олиб кириш ёки олиб чиқиш ҳуқуқини бериш. Юридик табиатига кўра, б.и. халқаро шартномага асосланган конвенциявий ҳамда давлат бир тарафлама ... Батафсил »

АФФЕКТ (лотинча – affektus – руҳий ҳаяжон, эҳтирос) – турли ташқи ёки ички таъсирлар асосида тез пайдо бўлиб, қисқа муддатли, аксарий ҳолатларда “портлаш” тарзида бўладиган кучли ифодаланадиган ҳиссий ҳолат (қўрқинч, даҳшат, ғазаб ва б.). А. тушкунлик, танг вазиятларда юзага келади. А ҳолатида кишининг онг доираси тораяди, хулқни назорат қилиш қобилияти йўқолади. А. физиологик ва патологик бўлиши мумкин. Физиологик А.да киши ўз хатти-ҳаракатини идора эта олиши, кейинчалик барча воқеаларни хотирасида сақлаб қолиши мумкин. Патологик А. кўпроқ руҳий касалликларда, баъзан эса руҳий ... Батафсил »

АФВ ЭТИШ (русча – помилование) – суд ҳукми б-н жазо тайинланган шахс (маҳкум)нинг илтимосномасига биноан унинг гуноҳидан кечиш. Ўзбекистонда афв этиш Ўзбекистон Республикаси Президенти томонидан амалга оширилади. Ўзбекистон Республикаси Президентининг 1992 й. 17 июлдаги Фармони б-н «Ўзбекистон Республикасида афв этишни амалга ошириш тўғрисида» қабул қилинган Низомнинг 1-м.га кўра, афв этиш ЎзР судлари томонидан ҳукм қилинган шахсларга нисбатан уларнинг ўзлари томонидан афв сўраб берилган илтимосномага биноан ҳал қилинади. Маҳкумларни афв этиш: ўлим жазосини озодликдан маҳрум қилиш б-н алмаштириш; асосий ёки қўшимча ... Батафсил »